Als je ziet dat je je werk altijd deed vanuit de coulissen.1 Dat je je daar steeds probeert te verstoppen. Dat je je adem inhoudt als je even zichtbaar bent. Je dun maakt zodat je elk moment kunt verdwijnen achter een paal. Hoopt dat je geen vragen hoeft te beantwoorden over de aanschaf van de JSF of de crash van vlucht MH17. Zonodig vlucht je naar de wc, zodat precies dat moment voorbijgaat.
Als je ziet dat je altijd toekeek vanuit de coulissen. Je niet weet hoe je mee kan doen, mee kan spelen. Je niet weet hoe het spel gespeeld kan worden. Hoe werk een spel kan zijn, dat je speelt. Je snapt niet hoe dat zo kan zijn. Licht zijn, gewoon doen. Jij kan nooit gewoon doen. Overdenkt elke stap minstens duizend keer. Weet niet welke stap je nemen moet en verstijft achter je bureau.
Je werkte altijd hard, diep vanuit die coulissen. Je werkt hard aan projecten van anderen, of in rust aan geheime projecten van jezelf. Een extra mooi artikel, een proefschrift erbij. Dat is helemaal van jou. Zolang niemand kijkt. Als maar niemand kijkt.
Als je ziet dat je nooit naar buiten kon komen vanuit die coulissen. Wanneer het niet meer gaat, je nooit kan zeggen hoe het is. Hoe zwaar jij je leven maakt en hoe zwaar je leven is, ook als je dat niet doet. Dat je niet weet hoe je dat zeggen moet. Dat je dat niet zeggen kan omdat je het niet zien kan. Omdat je het domweg niet wist.
Je wist niet wat je aanrichtte. Altijd bezig met je eigen identiteit op de rit houden. Met jezelf op de rit houden. Altijd maar zorgen dat je op de rit blijft. Dat je niet uit de bocht vliegt, wat je telkens toch weer doet. Als je echt niet meer slapen kan. Als je in paniek bent en het niet meer lukt. En je wist niet dat die bocht precies de afslag was die je nemen moest. Dat je daar moest zijn. Precies daar, vliegend uit die bocht.
Je wist niet dat je er niks aan kon doen en dat er iets te doen was. Met heel veel geduld en doorzetting. Dat er een zachte, zinderende wereld buiten blijkt te zijn. Dat je domweg gelukkig kan zijn. Dat je ontspannen kan. Dat je verlangen kan, naar mensen van vlees en bloed. Dat prikkeldraad zich kan laten zien als lust. Als lust voor leven. Je wist niet dat je leven kon.
Je wist het niet. En niemand leek het te weten. Of het te zien. Ook niet toen je zocht. Toen je doorkreeg dat het anders zou moeten kunnen. Voor je meisjes en je leven met hen.
Je wist niet dat je altijd weer deed zoals je je vader had zien doen. Dat je ook zo wilde zijn. Zoals hij. Omdat je dacht anders niet te kunnen bestaan. Zo hard werken als hij. Hard werken voor hem. Zodat hij bij jou kon zijn. Maar dat je dan zelf weg moest blijven.
6 september 2023
1 Het beeld van leven vanuit de coulissen komt uit het boek Zijnsvergetelheid van Trees Dewever.
